ARTFL Encyclopédie - Robert Morrissey, General Editor; Glenn Roe, Assoc. Editor

Ut primum in lucem prodiit spissum opus in plures Tomos tributum, cujus est titulus -- Encyclopedie ou Dictionaire raisoné des Sciences, des Ars, & des Metiers par une societé de Gens de Lettres mis en ordre, & publié par M.^r Diderot de l' Academie Royale des sciences, & des belles Lettres de Prusse; & quant a la partie Mathematique, par M.^r d' Alembert de l' Academie Royale des sciences de Paris, de celle de Prusse, & de la Societé Royale de Londres -- non publico tantum rumore, sed gravissimorum quoque hominum Fidei, & Religionis zelo flagrantium judicio accepimus plurima in eo efferri, ac contineri, quae non solum Christianae pietati, ac morum disciplinae quammaxime obessent, sed quae Religionem ipsam impeterent, eamque vel ex imo convellere niterentur, vel summa certe ejus capita, ac dogmata labefactarent: quapropter istituto a Venerabilium Fratrum nostrorum S. R. E. Cardinalium Congregatione Indici Librorum prohibendorum, atque expurgandorum praeposita accurato ejusdem operis examine, atque judicio inter Libros ab apostolica Sede damnatos, atque proscriptos referendum esse decretum est die V. Martii proxime praeteriti. Fuere interea nonnulli, qui e publica rei literariae, & Christianae quoque fore putantes, si, correctis, quibus scatet, erroribus, nova editione recusum, emendatumque prodiret, ad eam adornandam aggressi, adjectisque ad certa capita, seu articulos notis, idoneum periculo, ac malo omni remedium attulisse arbitrati sunt: sed diffusum, ac serpens in opere universo venenum, cum tale non esset, quod leni curaretur antidoto, irrito plane studio, ac labore operam ii suam luserunt; neque enim legentium periculo, ac detrimento satis consultum, neque opus satis correctum expurgatumque prodiisse compertum est. Novae subinde, ac graves adversus utramque editionem querelae ad Apostolatum nostrum delatae sunt, quae pro rei gravitate auctoritatis, & vigilantiae nostrae opem flagitare videntur. Primum igitur in amaritudine cordis nostri vehementer dolemus, jam ad ea, quae praedixit Salvator, devenisse Nostempora, in quibus refrigescente charitate, atque in deterius labente morum disciplina, tum exundante per effraenem philosophandi, scribendique licentiam fallacium, impiarumque doctrinarum illuvie, fides quoque ipsa, & cui innititur Divina Revelatio, impudentissime oppugnatur. Incredulitas vero jam non tantum admittitur, sed & palam, aperteque docetur, lateque adeo propagatur, ut, si fieri posset, quam usque ad consummationem saeculi permansuram Christus Jesus promissit, Ecclesia impiorum hominum Doctrinis everteretur funditus, ac tolleretur; cum enim sit Civitas illa fortis per Isaiam descripta, in qua, ut exponit Hieronumus -- ponitur murus bonorum operum, & antemurale rectae Fidei, ut duplici septa sit munimento -- perversa, ac praepostera cum agendi, tum docendi ratione murum pariter, & antemurale disjicere, ac dissipare moliuntur. Nos vero, quos posuit Dominus custodes, ac vigiles super muros Hierusalem, ut iis fortiter obsistamus, qui dicunt -- exinanite, exinanite usque ad fundamentum in ea -- pro loci, ac muneris nostri ratione silere diutiùs nec possumus, nec debemus; sed creditum Nobis Fidei, ac Religionis depositum, omni, qua possumus, ope, ne quid detrimenti capiat, custodire, ac tueri volentes, ne latius manenet in Ecclesiae, animarumque perniciem exitialis operis lues, Venerabilibus Fratribus nostris ejusdem S. R. E. Cardinalibus in tota Republica Christiana Generalibus Inquisitoribus adversus haereticam pravitatem auctoritate Apostolica deputatis opus ipsum cum adjectis quoque notis, seu corretionibus novo examini subjiciendum commisimus, qui consultis primum Teologis ad censuram ferendam designatis, eorumque judiciis mature expensis, in Congregatione deinde Generali coram Nobis habita feria V. die II. Augusti nuper elapsi, quid de opere ipso statuendum foret, per sua Nobis singillatim suffragia exposuerunt. Itaque, exceptis eorum sententiis, inspectisque Teologorum censuris, Motu proprio, atque ex certa scientia, & matura deliberatione nostris, deque Apostelicae potestatis plenitudine opus praedictum ubicumque, & quocumque idiomate, etiam cum notis, seu declarationibus, ac correctionibus quibuscumque hactenus impressum, aut imposterum imprimendum, tamquam continens doctrinam, atque propositiones falsas, perniciosas, & scandolosas, ad incredulitatem, & religionis contemptum inducentes, morum corruptelae, atque impietati viam facile aperientes damnamus, ac reprobamus, ipsumque legi, retineri, & quocumque etiam idiomate describi prohibemus omnibus & singulis Christifidelibus etiam specifica, & individua mentione, & expressione dignis sub poena excommunicationis majoris quoad personas saeculares, quo vero ad Ecclesiasticas, etiam regulares sub poena subspensionis a Divinis ipso facto absque alia declaratione incurrendis, quarum absolutionem, & respective relaxationem Nobis, & Successoribus Nostris Romanis Pont. pro tempore existentibus, except odumtaxat quoad excommunicationem praedictam mortis articulo, reservamus: Mandantes omnibus & singulis Christifidelibus sub iisdem excommunicationis respective, & suspensionis poenis, qui ejusdem opus apud se habuerint, seu in quorum manus subinde pervenerint, ut illud, statim ac praesentes nostrę Literae eis innotuerint, locorum Ordinariis, vel haereticae pravitatis Inquisitoribus, seù eorum Vicariis tradere teneantur, qui exempla sibi tradita illico flammis abolenda curent. In contrarium facientibus non obstantibus quibuscumque. Ut autem eaedem pręsentes Literae ad omnium notitiam facilius perducantur, nec quisquam illarum ignorantiam pertexere possit, volumus, ac mandamus, illas ad valvas Basilicae Principis Apostolorum, & Cancellariae Apostolicae, necnon Curiae generalis in Monte Citatorio, & in Acie Campi Florae de Urbe per aliquem ex Cursoribus nostris, ut moris est, publicari, illarumque exempla ibi affixa relinqui: ipsarum etiam praesentium Literarum transumptis, seu exemplis etiam impressis manu alicujus Notarii publici subscriptis & sigillo personae in Ecclesiastica dignitate constitutae munitis eamdem prorsus fidem tam in judicio, quam extra illud ubicumque locorum haberi, quae ipsis originalibus Literis adhiberetur, si forent exibitae, vel ostensae.

Datum Romae apud S. Mariam Majorem sub Annulo Piscatoris die III. Septembris MDCCLIX. Pontificatus Nostri Anno Secundo.

D. Cardinalis Passioneus.            

Die, mense & anno, quibus supra, supradicta Damnatio, & Prohibito affixa, & pubblicata fuit ad valvas Basilicae Princ. Apost., & Cancel. Apostolicae, necnon Curiae Generalis in Monte Citatorio, & in Acie Campi Florae, ac in aliis locis solitis & consuetis Urbis per me Joseph Renzoni Apost. Curs.

Philippus Contini Mag. Curs.

ROME, & SENIS apud Bonettos Typis Publicis, Per Franciscum Rossi Typographum MDCCLIX.